Eindelijk aandacht voor klimaat, natuur en biodiversiteit

Hoewel het dit jaar 50 jaar geleden is dat het rapport “Grenzen aan de groei” (de Club van Rome) is uitgebracht, lijkt de aandacht voor klimaat, natuur en biodiversiteit pas de afgelopen vier jaar urgent en intens te zijn geworden. De wereld en zeker Nederland is in rep en roer. Met het Klimaatakkoord van juni 2019, het Regeerakkoord van 15 december 2021, inmiddels uitgewerkt in een aantal ministeriële brieven, krijgt deze aandacht invulling .

Burgers en oud-professionals nemen initiatief

Vanuit de gedachte “think global, act local”, wil de werkgroep, bestaande uit burgers en oud-professionals uit deze regio – een bijdrage leveren om een specifiek gebied te behouden, aan dat gebied nieuwe kwaliteit toe te voegen en het daarmee een toekomstperspectief te geven. Het gebied – de Kromme Rijncorridor  - ligt tussen de gemeenten Bunnik, Utrecht, De Bilt, Zeist en Utrechtse Heuvelrug. Er is vanuit de overheid al 30 jaar aandacht voor. Desondanks is het gebied door het ontbreken van regie, instrumentarium en geld in kwaliteit achteruit gehold. Uit zorg over het verlies van natuur en biodiversiteit in de afgelopen tientallen jaren en omdat de werkgroep kansen ziet voor een duurzame toekomst, heeft zij sinds 2018 verschillende initiatieven genomen om het gebied onder de aandacht te brengen.

Het belang van de Kromme Rijncorridor

De Kromme Rijncorridor met zijn verscheidenheid aan bodemsoorten en kwelwater is een cruciale en ontbrekende schakel om de natuur en biodiversiteit tussen drie NNN*-gebieden (Langbroekerwetering, Utrechtse Heuvelrug en Vechtplassengebied) en daarmee in de hele regio, te herstellen. Daarnaast is de Kromme Rijn een belangrijk element van het UNESCO-werelderfgoed Nieuwe Hollandse Waterlinie.

* NNN = Natuur Netwerk Nederland

Geweldige kans

Met de diverse beleidsvoornemens van Europa en Nederland is er nu een duidelijk moment, de mogelijkheid en de noodzaak om het gebied integraal aan te pakken. Dit geeft dé mogelijkheid om doelen van klimaatadaptatie, waterkwaliteit (conform Kader Richtlijn Water), stikstofvermindering, CO2 -vastlegging, natuur- en biodiversiteitsherstel, kringlooplandbouw en recreatie op lokaal en regionaal niveau te bereiken. De Provincie speelt hierin een cruciale en vitale rol. Met de POVI en Groen Groeit Mee bieden de nieuwe coalitieakkoorden van de vijf betrokken gemeenten, aanknopingspunten. Tezamen met de op te stellen omgevingsvisies per gemeente, kan de Kromme Rijncorridor een eerste voorbeeld zijn van een integrale en gebiedsgerichte aanpak. Naar de mening van de werkgroep ligt hier een geweldige kans, ook vanwege het geconstateerde maatschappelijke draagvlak.

Landschapsvisie

Als bijdrage aan de vernieuwing van het gebied, heeft de werkgroep in samenwerking met het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie de landschapsvisie Kromme Rijncorridor laten maken. Deze visie is een aanvulling op en actualisatie van het Landinrichtingsplan Groenraven Oost uit 2002 en het Landschapsontwikkelingsplan Kromme Rijngebied+ uit 2011. Het houdt rekening met de nieuwe beleidsvoornemens van de verschillende ministers. Deze visie is ook besproken in een klankbordgroep met ambtenaren van betrokken overheden.

Het doel is een duurzame groenbuffer vol natuur, biodiversiteit, kringlooplandbouw en recreatie (die de natuur niet belast) te midden van groeiende verstedelijking. Die groene buffer vormt een duidelijke structuur als tegenhanger van de grote verstedelijkingsopgave waarvoor deze regio gesteld staat.

Politiek aan zet

Siert de Vos van de werkgroep: "De regie op het toekomstgericht maken van de Kromme Rijncorridor is in de eerste plaats een taak van de overheid. De problematiek vraagt een belangenafweging. De overheid en met name de provinciale overheid is hiervoor de beste instantie. Medewerking van en overleg met de grondeigenaren, die het landschap eeuwenlang mee vorm gegeven hebben, is daarbij een voorwaarde. Denk aan boeren, als grondeigenaar of pachter. Maar het hogere doel dient op de eerste plaats te staan, en dat is een gezonde grond- en waterbodem waardoor herstel van natuur en biodiversiteit mogelijk is. De nieuwe subsidieregelingen en nieuwe financieringsconstructies geven een nieuw toekomstperspectief voor de boeren in het gebied."

Voorbeeldproject

De werkgroep vraagt het provinciebestuur, de betrokken gemeentes en het Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden om de Kromme Rijncorridor als specifiek voorbeeldproject voor een integrale en gebiedsgerichte aanpak in het kader van “Groen groeit mee” mee te nemen. Het gebied maakt deel uit van het Kromme Rijnlinielandschap. Siert: "Omdat de Kromme Rijncorridor een overzichtelijk en relatief gemakkelijk” gebied is, is de kans van slagen groot. De ervaringen met deze corridor zijn te gebruiken voor de vele andere projecten in de Provincie die de komende jaren worden uitgevoerd. Door een integrale aanpak is er zicht op balans tussen de ecologische en cultuurhistorische kwaliteiten, de landbouw en de recreatie. Daarmee wordt ook eindelijk de ontbrekende ecologische schakel tussen de Langbroekerwetering, de Utrechtse Heuvelrug en het Vechtplassengebied gerealiseerd. Wij hopen van ganser harte dat de provincie onze aanbevelingen en adviezen overneemt en de Kromme Rijncorridor met voortvarendheid naar een nieuwe toekomst brengt."

Meer info en aanmelden nieuwsbrief

Meer info over de werkgroep Kromme Rijncorridor vind je hier. Wil je op de hoogte gehouden worden door de werkgroep, abonneer je dan op onze nieuwsbrief door een e-mail te sturen aan biodiversiteitw@gmail.com