De centrale vragen over de warmtetransitie op deze dag waren: hoe houd je rekening met verschillende belangen in de stad, hoe neem je ‘moeilijke’ huizen mee in de warmtetransitie en hoe betrek je bewoners hierbij? Daarnaast was er nog een challenge over het tegengaan van (micro)plastics in het milieu. Een Young Climathon is een soort ‘snelkookpan’, waarbij leerlingen één schooldag de tijd krijgen om een echte klimaatuitdaging van een bedrijf op te lossen.

De Young Climathon sluit nauw aan bij de actualiteit. Net als veel gemeenten is ook Gemeente Zeist bezig met de warmtetransitie. Daarom heeft de gemeente intensief ondersteuning geboden aan de organisatie van de Young Climathon. De gemeente is bijzonder geïnteresseerd in de inbreng van jongeren bij de warmtetransitie. Dat past in het actuele beleid. Op 24 november 2020 heeft de gemeente Zeist de routekaart naar een aardgasvrije toekomst ter inspraak voorgelegd aan inwoners van de gemeente. (Bron: RTV Utrecht)

De Young Climathon bij het Christelijk Lyceum in Zeist was onderdeel van een reeks van vijf Young Climathons, die op vrijdag 20 november werd afgerond. In totaal hebben ruim 750 leerlingen van negen middelbare scholen in Amsterdam, de regio Den Haag, Utrecht, Zeist en de regio Amersfoort deelgenomen. Ze hebben oplossingen gezocht voor een vijftiental klimaatchallenges die waren aangedragen door overheden en duurzame bedrijven en organisaties.

Burgers betrekken

De Gemeente Zeist legde aan de leerlingen de vraag voor hoe zij denken dat de gemeente kan bijdragen aan de warmtetransitie en hoe zij hierbij het best burgers kan betrekken. Het winnende team bedacht groene daken en houtbouw zodat nieuwe woningen beter warmte isoleren en tegelijk CO2 opslaan. Om burgers te betrekken, vonden ze gratis of goedkope duurzame diensten de beste oplossing, zoals gratis oplaadpunten voor elektrische auto's en fietsen.

Lyceumkwartier

De Warmte Transitie Makers vroegen de leerlingen wat zij de beste maatregelen vinden om de (oude) huizen in Lyceumkwartier mee te nemen in de warmtetransitie en hoe ze denken dat de bewoners hierin kunnen worden meegenomen. De jury koos de oplossing van het team dat een hybride warmtesysteem voorstelde voor alle woningen. Deze warmtesystemen moeten duurzame energie krijgen van groen gas en een windmolen die gezamenlijk door wijkbewoners wordt geleast.

Microplastic in kleding en cosmetica

De derde vraag kwam van Recycling Netwerk (Utrecht) en ging over de lastige kwestie om het gebruik van (micro)plastic in producten te verminderen. Veel teams kozen voor deze uitdaging en presenteerden hun oplossing in een video. Aan het eind van de dag had de jury 33 video's (van een minuut of 3 per stuk) te beoordelen. Het winnende all female team bedacht dat plastic belast moet worden. Dat plan willen ze met de overheid en aan iedereen wel gaan uitleggen, zodat meer mensen zich bewust worden van het probleem. Door de hogere kosten verwachten ze dat mensen minder plastic gaan kopen.

Young Innovators

Young Climathons zijn onderdeel van het programma Young Innovators voor scholieren in het voortgezet onderwijs. Young Innovators wordt in Nederland uitgevoerd door Stichting Technotrend. Deze Young Climathon werd mede mogelijk gemaakt door het KF Heinfonds, het Prins Bernard Cultuurfonds en EIT Climate-KIC. EIT Climate-KIC is een EU-instituut voor klimaatinnovatie, dat zich richt op een versnelde overgang naar een CO2-vrije en weerbare wereld via systeemtransformatie.

Climathons en hackathons

EIT Climate-KIC ondersteunt ook de DigiEduHacks (Digital Education Hackathons), die op 12 en 13 november 2020 werden georganiseerd door lokale organisaties in Rotterdam, Amsterdam en Utrecht, eveneens in samenwerking met Stichting Technotrend. In Rotterdam vindt tegelijkertijd de klimaathackaton Climathon plaats, georganiseerd door Stichting Hart voor Prins Alexander en de Patching Zone. Het maakt deel uit van een wereldwijde serie Climathons van EIT Climate-KIC (meer over de Climathons op climathon.climate-kic.org/en/find-your-climathon/)

Al deze programma’s hebben tot doel om de duurzame innovatiekracht van bedrijven en jongeren te vergroten door middel van innovatief systemisch denken. EIT Climate-KIC brengt meer dan 400 partners uit het bedrijfsleven, de academische wereld, de publieke sector en de non-profitsector samen en draagt hiermee bij aan:

a. Sustainable Development Goal 4: gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs en levenslang leren voor iedereen

b. Sustainable Development Goal 13: klimaatactie om klimaatverandering en haar impact te bestrijden.

De Sustainable Development Goals zijn afgesproken door de landen die zijn aangesloten bij de Verenigde Naties (VN). De doelen kwamen er op basis van wereldwijde inbreng van organisaties en individuen. De Duurzame Ontwikkelingsdoelen werden in 2015 vastgesteld. In 2030 moeten ze zijn bereikt. Ze zijn een mondiaal kompas voor uitdagingen als armoede, onderwijs en de klimaatcrisis.